راه کمال

عملیات بانکی در مقابل دستگاه های خودپرداز به پایان می رسد و رسیدی تحویل شما می شود اما نتایج این عملیات پس از مدتی از روی کاغذ محو می شود و ...

برخی دانشجویان با به تن کردن لباس های متفاوت و همراه داشتن لوازم کارشان سعی در متمایز نشان دادن رشته و شخصیت خود دارند.

یکی همیشه و همه جا بوم بزرگ نقاشی همراهش است، دیگری حتی وقتی به مهمانی فامیل دورشان هم دعوت می شود کنترباس را با خود می برد، اما تا شخصی از او می خواهد ساز بزند با هزار و یک بهانه از زیر این کار شانه خالی می کند، آن یکی آنقدر سبیل خود را شبیه سالوادور دالی درست کرده که برای لحظاتی تصور می کنید این نقاش فراواقعگرا دوباره زنده شده است و در خیابان های شهر قدم می زند، بعضی هایشان هم آنقدر کلمات قلمبه سلمبه کتاب های درسی خود را در گفت وگوهای روزمره به کار می گیرند که آرزو می کنید برای لحظاتی هم که شده کر بودید.

حتما شما هم تا به حال با این تیپ آدم ها برخورد کرده اید، افرادی که خیلی دوست دارند همرنگ جماعت نباشند. آنها هر طور شده می خواهند با دیگران فرق کنند، آن هم تفاوتی اساسی مانند شب و روز؛ برای همین لباس های اجق وجق به تن می کنند؛ لباس هایی که به قول معروف به تنشان گریه می کند یا این که هزار بامبول سر خودشان در می آورند تا خاص باشند.

جالب است بدانید تعدادی از آنها به هر در و دیواری می زنند تا در یکی از رشته های هنر تحصیل کنند، و جالب تر آن که خیلی هایشان وقتی وارد دانشگاه شدند، ترم اول را به پایان نرسانده از تحصیل انصراف می دهند یا دانشگاه عذرشان را می خواهد، اما عده ای از آنها بعد از این که با ضرب و زور پول وارد دانشگاه شدند بهانه بیشتر برای متفاوت رفتارکردن به دست می آورند و درست همین جاست که دیگر کسی جلودارشان نیست.

این افراد اگر در رشته موسیقی مشغول به تحصیل باشند، دست روی سازی می گذارند که به گمان خودشان باکلاس باشد و به چشم بیاید. آنها سازهایی مانند گیتار یا کنترباس را می پسندند، هرچند که اگر شرایط مهیا بود یا قدرت و توان جسمی اش را داشتند همیشه یک پیانو یا درامز را با خود حمل می کردند. برخی از آنها هم چند دوربین عکاسی با لنزهای متعدد به خود آویزان می کنند؛ برای این افراد هرچه لنز بزرگ تر باشد، بهتر است، چراکه به چشم می آید. اما به گفته خیلی از کارشناسان برای این که شخصی در رشته ای پیشرفت کند و برای خودش اسم و رسمی به هم بزند یا این که مورد احترام جامعه باشد، هیچ نیازی به متفاوت عمل کردن نیست.

علی اصغر کیهان نیا، مشاور خانواده و نویسنده در این باره می گوید: «انسان توجه می خواهد. هرچه ضعیف تر باشد و عزت نفس کمتری داشته باشد یعنی از درون برای خودش احترام قائل نباشد، نیاز دارد دیگران به او توجه کنند. برای همین برخی از این افراد متفاوت لباس می پوشند تا مورد توجه قرار بگیرند و مردم به آنها نگاه کنند.»

به گفته او، برخی ها هم نیاز به همانندسازی و الگوبرداری از افرادی دارند که جامعه آنها را قبول دارد . برای نمونه بازیگری که روی پرده سینما درخشیده برای این افراد می تواند الگوی مناسبی باشد. کیهان نیا ادامه می دهد: «به همین دلیل برخی ها ریش، موی سر و لباس هایشان را مانند خواننده ها یا بازیگران معروف درست می کنند.»

کیهان نیا می گوید: «در این بین هستند افرادی که به نشانه اعتراض به مقررات جامعه، خانواده، دانشگاه یا مسئولان لباس غیرمتعارف می پوشند.»

این روان شناس در این باره که چرا جوانان بیشتر دوست دارند مانند هنرمندان لباس بپوشند، حرف بزنند یا موی سر و رویشان را آرایش کنند، می گوید: «چون رشته هنر و هنرمند مورد احترام جامعه است، خیلی ها دوست دارند با تحصیل در این رشته یا الگوبرداری از هنرمندان احترام مردم را به دست بیاورند، برای همین است که می بینیم خیلی ها بدون دلیل ساز یا لوازم نقاشی را با خود حمل می کنند.» این افراد با حمل این وسایل سعی می کنند به صورت غیرمستقیم خود را معرفی کنند تا احترام دیگران را به دست بیاورند.

به گفته کیهان نیا، در بین همه اقشار جامعه این ماجرا وجود دارد، حتی استاد های دانشگاه. او ادامه می دهد: «بعضی از استاد هم هستند که کیفی که دانشگاه به آنها داده و لوگوی دانشگاه روی آن نقش بسته است را همیشه همراه خود دارند، چراکه استاد در جامعه مورد احترام است.»

این کارشناس درباره نقش خانواده در بروز چنین رفتارهایی می گوید: «اگر خانواده در دوران کودکی به بچه خود محبت، احساس امنیت و تصویر ذهنی مثبتی بدهد و از به کار بردن صفت های ناشایستی مانند احمق و بی شعور اجتناب کند، کودک به خودباوری و استقلال رای رسیده و در نتیجه شخصیتش شکل می گیرد. به این شکل قطعا وقتی کودک به دوران جوانی و نوجوانی رسید، چنین رفتارهایی از خود نشان نمی دهد.»

علاوه بر این، کیهان نیا توصیه می کند هر انسانی باید توانمندی های مثبت خود را بنویسد و با تکرار آنها به خود تلقین کند تا عزت نفس بالایی به دست بیاورد.

مد هنری یعنی چه؟ حتما شما هم به این مساله برخورده اید که ناگهان احساس می کنید اگر از یک نویسنده کتابی نخوانده باشید پیش چشم دوستان و محفل های دور و برتان به گونه ای بی اعتبارید، انگار اصلالباس تن­تان نیست یا دست کم لباس­تان به طرزی آبرو بر پاره است.

آنچه مُد را مد می کند نبود استمرار و تداوم آن است. مد دست کم در ظاهر به طور ناگهانی عمومی می شود و بتدریج در یک فرآیند کوتاه مدت دچار افول؛ پس آنچه باعث می شود یک پدیده را مد بنامیم نبود استمرار و کوتاه مدتی رواج آن است، اما مد از سوی دیگر بجز عنصر زمان نوعی خاصیت مصرفی هم دارد. مد چیزی است که مصرف می شود؛ چیزی است که به عرصه عمومی درمی آید و چون برای افراد هم استفاده ای بیرونی در عرصه جمعی دارد نوعی کالای مصرفی است که جلوی چشم دیگران مصرف می شود.

اما ممکن است شما با تفکری معصومانه و ناب بگویید مدها با این حساب و بنا به تعریف این نوشته باید کمتر به حوزه های هنری و فرهنگی سرک بکشند. مثلامی گویید اثر هنری در بیشتر موارد در عصر جدید غیرمصرفی است.
اثر هنری مدرن، فرش، صندلی و کوزه نیست که هم هنر باشد و هم کالایی مصرفی، از کارکرد تهی است و صرفا هنر است و بس؛ واقعا تابلوی «این یک چپق نیست» رنه مگریت یا مجسمه «هیچ» پرویز تناولی را چطور می توان مصرف کرد؟ هیچ طور.

چنین پدیده ای را نمی توان مصرفی دانست. رمان داستایفسکی، ویرجینیا وولف یا چارلز بوکفسکی را ما مصرف نمی کنیم، فیلم ها به کار زندگی روزمره نمی آیند که آنها را کالامحسوب کنیم؛ حتی چنین عنوانی ـ کالای مصرفی ـ را به سختی و با چالش فراوان می توان برای توصیف فیلم های سرگرم کننده به کار برد.

از سوی دیگر ممکن است به من بگویید در علاقه به اثر هنری بحث کوتاه مدت بودن و نبود استمرار در ظاهر بی ربط می آید، اثر هنری خوب، اثری است که تاثیری بلندمدت روی مخاطب خود می گذارد. نمی توان از هراس شخصیت های رمان های داستایفسکی خلاص شد یا به گونه ای از تاثیر جملات تکان دهنده و تب آلود نیچه بسادگی گذر کرد. آدم اگر پیش از ازدواج داستان «وقتی از عشق حرف می زنیم از چه حرف می زنیم» ریموند کارور را بخواند نمی تواند پس از ازدواج به آن فکر نکند، داستان در ذهن آدم می ماند و سال ها بعد وسط مصائب ازدواج یقه آدم را می گیرد و کلمات و تصاویرش ذهن پیر شده از سوال «عشق چیست؟» را رها نمی کند.

پس مد هنری یعنی چه؟ حتما شما هم به این مساله برخورده اید که ناگهان احساس می کنید اگر از یک نویسنده کتابی نخوانده باشید پیش چشم دوستان و محفل های دور و برتان به گونه ای بی اعتبارید، انگار اصلالباس تن­تان نیست یا دست کم لباس­تان به طرزی آبرو بر پاره است. احساس شرم می کنید که چرا من این کتاب را نخوانده و نسبت به هیاهوی دنیا بی خبر و غافل بوده ام.
تا چند سال پیش، نیچه خواندن وظیفه فرهنگی هر اهل هنری بود، همه نیچه می خواندند، از نیچه مثال می زدند، در عالم فلسفه در همان سال­های ابتدایی دهه 80 هایدگر از یک سو و دریدا از سوی دیگر ذهن آدم های 20 تا 30 سال را به طرف خود می کشید. در این فرآیند عجیب به جای این که بر اثر خواندن دریدا ذهن از پساساختارگرایی پر شود و بخش دیگرش از وجودشناسی هایدگر، از وسط به دونیم می شد بخشی به آغوش دریدا می رفت بخشی به آغوش هایدگر، پس بیشتر از آشی نه چندان ساخته شده بنا به ذائقه انسان ایرانی، با مغزی پاره پاره و گسیخته طرف بودیم. در رمان، سال های میانی دهه 80 در انحصار پل آستر بود، اما مدتی است که این عرصه را هاروکی موراکامی تسخیر کرده است.

پس مساله مد فرهنگی وجود دارد، اما کوتاه مدتی آن در پراکندگی تاثیر درونی و همچنین در پیگیری بیرونی نهفته است؛ به این معنا که مدتی فضای عمومی چیزی را به فرد تحمیل می کند و سپس رها می شود و جای خود را به دیگری می دهد، بحث بر سر تسخیر ناخواسته است، تسخیرشدنی از جنس یک فضای غیرقابل مقاومت و مبهم جمعی و محفلی که به دلیل بی نیازی و درگیری شخصی فرد با پدیده ها، خیلی زود از انسان فاصله می گیرد.

در چنین شرایطی خبری از تاثیر مانا نیست چون نیاز فردی وجود ندارد، اما از سوی دیگر این به معنای بی تاثیری مطلق هم نیست، مد فرهنگی مثل لباسی که مد می شود نیست که روزی از تن بیرون کنیم و دیگر هیچ اثری از شلوار جین پاچه گشاد و پیراهن تنگ نقش دار، در کت شلوار میانسالی امروزمان نباشد. تاثیری از مد فرهنگی در فرد باقی می ماند، اما تاثیری مبهم و تکه شده، مثل یک تصویر، یک کلمه، یک سایه؛ آخر راستش را بخواهید هنر حتی مدش هم زیبا، خواستنی و رازآلود تر از هر کالای دیگری است، اما به هر حال مد هنری با محفل درگیر است، با آن محفلی که انسان در آن رشد می کند، با رفقایش، هم دانشکده ای ها، همکارها و... پس نوعی از پز دادن، اظهار فضل کردن و تاثیر گذاشتن در آن ملحوظ است.

پس مد هنری از این حیث که به رخ کشیده می شود و هویت بیرونی را می سازد، نوعی کالاست. نوعی از مصرف­ شدگی را در خود دارد، من کلام نیچه را مصرف می کنم، همان طور که در ظاهر شلوار لوله تفنگی ام را مصرف می کنم. در اثرگذاری روی محفلم ژیژک را مصرف می کنم، همین. نتیجه بد چنین نوع مصرف پاره پاره راستش ذائقه های بی خود و گسیخته و شاید سردرگمی است. اغلب این رفقای اهل مد هنری پس از مدتی نمی دانند دقیقا به چه چیز علاقه دارند و از چه چیز متنفرند. نمی دانند عرفان تارکفسکی راضی شان می کند یا خون های فواره زده فیلم های تارانتینو یا رادیکالیزم گدار. نمی دانند آرامش آنجلوپولوس را می خواهند یا نفسگیری و التهاب دیوید لینچ. خلاصه رنج عظمایی است این رنج گمگشتگی حاصل از مد. اما خاستگاه مدهای فرهنگی ـ هنری یکی نیستند. سال های دهه 60 دولت ایران مروج تارکفسکی در برابر سینمای هالیوود بود و به سرعت تارکفسکی تبدیل به یک مد فرهنگی شد. پاراجانوف هم همین وضع را داشت، اما علاقه به موراکامی و آستر و مدشدنشان بیشتر، توسط بازار نشر و تبلیغ ناشران خصوصی اتفاق افتاد و در این مورد آنها موثر بودند. فیلم های دیوید لینچ در جامعه هنری به سبب مد شدن بحث های پساساختارگرایی و علاقه به آوانگاردیسم مورد اقبال قرار گرفت، مد شد و... .

اما تشخیص این خاستگاه ها بیشتر از طریق تحقیقاتی با رویکردهای مطالعات فرهنگی و به طور دقیق میسر است و آنچه من می گویم محصول مشاهده ای فردی و پراکنده بیش نیست، هر چند که برای خود به هر حال مشاهده ای است!

در انتها تذکر چند نکته شاید بد نباشد؛ اول این که مد شدن به معنای بی کیفیت بودن تمام مثال هایی که گفته شد نیست، این مثال ها همه شاهکارهای هنری و فلسفی بود، البته در این میان مثال های بسیار بدی هم می توان پیدا کرد، مثل رمان های بی ارزش پائولو کوئیلو یا آثار بوبن و... اما در این نوشتار توقف بیشتر روی آثار بسیار خوب و شاهکارهای ادبی، هنری و فلسفی بود. تذکر دوم این است که مد با زمینه های متنوع فرهنگی درگیر است؛ عصبیت های اجتماعی، شرایط سیاسی، فضاهای اجتماعی و... در محتوا و آرایش مد موثرند، نمی توان مدها را ریشه شناسی دقیق کرد و به این مسائل توجهی نداشت.

و تذکر آخر این که جدای از گسیختگی سلیقه ها، زنده باد مد! چراکه نوعی زنده بودن اجتماعی، نوعی حیات و نوعی وجود جمعی در آن نهفته است که دوست داشتنی است. مد را می توان و اصلاباید نقد کرد، اما در کنار این نقد نمی توان از تاثیر آن در حیات و بالندگی فرهنگی و هنری کشور چشم پوشی کرد.

اینکه زن ایرانی در چه عصر و زمانی زندگی می‌کرد مهم نبود. مهم این بود که در هر عصر و زمانی که بود لباسی در شان خود برای پوشش انتخاب می‌کرد.

تن‌پوش زنان ایران زمین از دیرباز تن‌پوشی فاخر و اصیل به حساب می‌آمد. لباس‌هایی با طرح‌ها و رنگ‌هایی شاد و در خور زن ایرانی. فرقی نمی‌کرد زن ایرانی در چه عصری و در کدام سلسله زندگی کند. این زن از هر قوم و قبیله و در هر عصر و زمانی که بود لباسی در شان خود برای پوشش انتخاب می‌کرد. این گزارش بخشی از این لباس‌ها را به شما معرفی می‌کند.

زنان این خطه دارای یازده تکه پوشش اساسی هستند: کفش، شلوار، زیرپیراهن، جلیقه، قبا، یل، دستمال سه گوش زینتی، عمامه و روسری.‏

کفش زنان کرد از نیم تاج الوان یا چرم خام با طرحی ساده و نوک‏پنجه‌ای و اندکی نوک برگشته است. رویه کفش را معمولاً با نخ‌های الوان ابریشمی نقش‏بندی و گلدوزی شده تهیه می‏‌کنند.‏

شلوار، دارای دو ساقه و یک میان ساق پهن چهار گوش است. کمر این نوع شلوار لیفه‌دار است. دم‏پای ساق‌ها نیز به صورت لیفه است که به وسیله بندی در حدود مچ پا جمع می‏‌شود.‏

زنان کرد زیرپیراهن یا زیرپوش را معمولاً از چلوار تهیه می‏‌کنند. این زیرپوش ساده و بلند است که تا به پشت پا می‏‌رسد. آستین آن برشی معمولی است و در مچ دست با دکمه بسته می‏‌شود.‏

پیراهن زنان کرد تمام‏‌قد بلند است. از زیر بغل، مخروطی‏‌شکل به طرف پایین ادامه دارد. این نوع پیراهن‌ها به وسیله پولک‏‌دوزی و یراقدوزی تزیین شده‏‌اند. جلیقه بانوان کرد از مخمل‌های الوان تهیه می‏‌شود. این جلیقه‏‌ها معمولاً دارای یراق‌ها و نوارهای پهن هستند و با سکه‏‌ها و زیورهای طلا و نقره تزیین یافته‏‌اند.‏

قبای زنان کرد مانند پیراهن آنها تمام‌‏قد بلند است. به طوری که تا پشت پایشان ادامه دارد و از روی پیراهن پوشیده می‏‌شود. در محل اتصال یقه دکمه قیطانی دوخته می‏‌شود که یقه را به هم پیوند می‌‏دهد.‏

دستمال زینتی زنان کرد پارچه‏ای است از جنس توری و سه‏‌گوش که از رنگهای مختلف انتخاب می‏‌شود.‏

عمامه زنان کرد از دو قسمت تشکیل یافته است: 1ـ کلاه کوتاه یا کلگی مسطح و پولک‏دوزی شده 2ـ مقداری پارچه مشکی لوله شده.‏

سربند زنان کرد معمولاً از چندین تکه پارچه‏‌های ابریشمی به نام کلاغی با زمینه‌‏های سیاه و گل‌های زرد و سفید تشکیل می‏‌شود.‏


پوشاک زنان منطقه لرستان عبارت است از کلاهک، روسری، پیراهن، شلوار، جلیقه، یل، کلنچه (سرداری) و پاپوش. زنان لر از پارچه کم‏‌عرض کلاهک درست می‌‏کنند و دور آن را دستمال یا کلاغی می‏‌بندند. این روسری‌های ریشه‌‏دار، گلدار و گاهی سیاه و سفید هستند. کلاغی را طوری دور سر می‏‌پیچند که پرپشت باشد و آویزه‌‏های بلند نیز همراه دارد.

‏پیراهن زن لر برشی ساده، بلند و گشاد و یقه گرد بهم آمده دارد. جلوی پیراهن از زیر گلو تا حدود سینه چاک دارد، تنه پیراهن برش راست داشته و گاهی نیز از زیر بغل به سوی پایین اریب می‏‌خورد و در دامن عرض آن افزایش می‌‏یابد. زنان لر از دو پیراهن روی هم رفته استفاده می‏‌کنند که یکی نقش زیر پیراهن را ایفا می‌کندو از تافته تهیه می‏‌شود.‏

شلوار زنان لر از لحاظ برش وضع خاصی دارد. قسمت بالای آن گشاد و پهن و دارای لیفه و کمر است. دو ساق آن مایل به بیرون و قسمت پهن آن در پایین شلوار دوخته می‏‌شود. دو ساق در بخش بالای خود به فاصله‏ای از همدیگر قرار می‏‌گیرند و این فاصله خود به منزله میان ساقی است. شلوار از لحاظ جنس و ترکیب دو قسمتی و دو رنگ است که از دم پا تا حدود زانو رنگی است. بر آن نقش‏بندی و نواردوزی کرده و قسمت دیگر آن رنگی دیگر است. جلیقه از لحاظ برش و ساختمان در میان تمام ایلات یکی است و در میان زنان لر بخش جلوی آن همیشه باز است و دکمه ندارد. قسمت جلوی جلیقه یراق‏دوزی مفصل دارد.

در لرستان دو نوع کت و دیل معمول است. یکی همان کت معمول است که نیمه تن را می‏‌پوشانند و ساده است و بدون آرایش و دیگری کتی است که از مخمل تهیه می‏‌گردد که آن را کُلنتچه می‏‌گویند. این تن‏پوش چون کت معمولی است اما در جلوی بدن بسته نمی‏‌شود. یقه‌‏اش باز است و دم آستین و دوره شکاف آن یراق‏دوزی و نواردوزی می‏‌شود.‏

سرداری زن لر پوششی بلند تا پشت پا دارای کمرچین، جلوی آن آزاد است بدون دکمه و آستین آن کوتاه تا آرنج و از مخمل الوان و مشکی تهیه می‏‌شود. کناره‏های سرداری و دور دامن و سر آستین را به پهنای سه انگشت یراق‏دوزی می‏‌کنند.‏
پا پوشش زن لرستانی از چرم محلی است که در خرم‏‌آباد و بروجرد ساخته می‌‏شود اما اغلب از دوخته‏‌های کرمانشاه و گیوه‏‌های معروف آنجا بهره می‏‌برند.‏



بختیاری‌ها شاخه‌ای از لرها هستند که به لر بزرگ معروف هستند. بنابراین تحت تأثیر آداب و رسوم لری هستند و پوشاکشان به لری نزدیکتر و شبیه‏‌تر است.‏

پاپوش بانوان بختیاری از نوع گیوه‏‌های شیراز است که در محل تهیه می‏‌شود و یا از اصفهان و شیراز فراهم می‏‌آورند.‏

چادر بانوان بختیاری مشخص‏‌کننده پوشاک زنان بختیاری است که از جنس پارچه توری و گاه مزین به تارها و نقش‌ها و حاشیه‏‌های زرین است. حاشیه و کناره‏‌های چادر زنان بختیاری اغلب به وسیله زر و زیور و سکه‏‌های مختلف تزیین می‏‌شود. پوشش زن بختیاری آمیخت‌ه‏ای است از پوشاک همسایگان خود بویژه اصفهانی‌ها.‏

بانوان بختیاری دارای یل هستند که از مخمل گلدار یا ساده تهیه می‏‌شود. یقه این یل ایستاده و گاه خوابیده است.‏

سردست آن مزین و در قسمت جلو با دکمه بسته می‏‌شود و از روی پیراهن می‏‌پوشند. تنبان (شلیته) لیفه‏دار و پرچین است. پارچه مورد مصرف آن از شش متر تجاوز می‏کند و جنس پارچه آن از پارچه‌‏های الوان و خوشرنگ است.‏


پوشاک زنان مازندران شامل: لچک، روسری، پیراهن، جلیقه، شلیته کوتاه، شلوار، جوراب پشمی، کفش و چادر است.‏


لچک از پارچه‏ای به شکل سه‏‌گوش و سفید تهیه می‏‌شود. در قسمت جلو لچک نواردوزی شده است. زنان این لچک را با سبک خاص به سر می‏‌بندند. لچک بارزترین پوشاک در میان زنان ساحل خزر بوده و در تمام منطقه عمومیت دارد.‏

چارقد یا روسری پارچه‏‌ای است چهارگوش و معمولاً به رنگ سفید که آن را به صورت دولا بر سر می‏‌گذارند و دو طرف آن را در زیر گلو سنجاق می‏‌زنند و یا با منجوق زیوردار، بند می‏‌کنند.‏

پیراهن زنان مازندرانی با آستین بلند است که یقه جلو آن باز است.‏

پوشیدن جلیقه تقریبا در تمام منطقه معمول است. این پوشش برای ساکنین کوهپایه‏‌های مازندران بسیار متنوع است.‏

شلیته زنان مازندرانی از پارچه‏‌های گلدار یا ساده تهیه می‏‌شود. قد شلیته کوتاه و پرچین است.‏

زنان این منطقه، شلوار را از زیر شلیته می‏‌پوشند که به صورت راسته و ‏ساده و از پارچه مشکی دوخته می‏‌شود. قد شلوار در مازندران بلندتر از گیلان است.‏


پوشاک مردم سرزمین خراسان با پوشاک همسایه‏‌های خود یعنی بلوچ‌ها شباهت بسیار دارد. لیکن تفاوتی نیز در برش آنها وجود دارد که نمی‏توان نادیده گرفت. پوشش مردم شرق خراسان اصیل‏‌ترین پوشاک‌های این منطقه است. دربقیه مناطق خراسان مردان عمامه را برداشته و کت و شلوار می‏‌پوشند. زنان، چارقد به سر داشته که از نوع دستمال یزدی است.امروزه این چارقدها کاربرد چندانی ندارند.‏

پوشاک زنان شرق خراسان دارای شش تکه اساسی است: کلاغی، روسری، پیراهن، جلیقه، شلوار، چادر و کفش.‏

روسری زنان شرق خراسان به نام چارقد به رنگ سفید و بزرگ که به شکل سه گوش است. این لچک را به صورت تا زده بر سر می‏‌گذارند. در گوشه‏‌های این سربند منگوله‏‌هایی از نخ‌های ابریشم و الوان وصل شده است. دستمال کلاغی از قسمت پیشانی روی روسری بسته می‏‌شود.‏

پیراهن زنان در این دیار با بالاتنه کوتاه است که قسمت پایین آنها پرچین و بلند است.این نوع پیراهن دارای آستینی معمولی و سردست است. روی سینه پیراهن زنان این منطقه نقش‏بندی بسیار زیبایی انجام شده است. یقه تا حوالی سینه باز است. رنگ پارچه‏‌ها را اغلب از نوع قرمز و بدون گل و بوته انتخاب می‏‌کنند.‏

دور کمر شلوار زنان شرق خراسان گاهی از شش متر متجاوز است. این شلوار در هنگام پوشیدن به وسیله بندی به دور کمر بسته می‏‌شود. رنگ شلوارهای زنانه را معمولاً از پارچه‏‌های الوان انتخاب می‏‌کنند.

‏جلیقه زنان از مخمله‌ای الوان و زربفت تهیه می‏‌شود که برای حفاظت از سرما به جای یل و ارخالق به کار می‏‌برند.‏

کفش زنان شرق خراسان به شکل نعلینی است که پاشنه کفش در روی تخت آن قرار گرفته است و از چرم الوان تهیه می‏‌شود. زیر پاشنه معمولاً نعل می‏‌کوبند. در پاشنه این کفش‌ها استخوان شتر به کار می‏‌رود. رویه کفش از چرم تزیین یافته است.‏ چادر زنان این ناحیه معمولاً به رنگ نخودی روشن و یا با روناس رنگ می‏‌شود. قد چادر نسبتاً کوتاه است و موقع استفاده مقداری از آن را روی سر می‏‌گذارند.‏ رنگ‌‏آمیزی پوشاک زنان شمال خراسان نیز بسیار جالب و مانند پر طاووس رنگ به رنگ است.

آثار معنوی ایرانی شامل: نوروز، موسیقی ردیفی ایرانی، قالیبافی استان فارس، آیین های پهلوانی، قالیشویی مشهد اردهال کاشان، تعزیه، روش سنتی قالیبافی در کاشان، موسیقی بخش های خراسان، فناوری ساخت لنج در جنوب و نقال(قصه پردازی )ایرانی، به ثبت یونسکو رسیدند.

صنعت موج بافی در منطقه کردستان سابقه قابل توجهی دارد و موج بافان اغلب در شهرهای این استان هستند.

حکایت خطرناک ترین سنت های دنیا که حتی بعضا تلفات و خسارت های فراوان به چای گذاشته، داستانی خواندنی است که در این گزارش آن را می خوانید.

در گذشته مراودات مردم با یکدیگر و ارتباطات شفاهی آن‌ها با هم بیش‌تر بوده است، اما الآن این ارتباط شفاهی جای خودش را به پیامک، چت، تماشای تلویزیون و خواندن مطبوعات داده است و به همین دلیل ارتباط بین مردم کم‌تر اتفاق می‌افتد و ضر‌ب‌المثل‌ها هم به میزان کم‌تری رد و بدل می‌شوند.

در چنین موقع و مورد است که مثل بالا مورد استفاده قرار می گرد و ظرفا و گوشه نشینان از باب طنز و کنایه می گویند: "فلانی مطلب ساده ای را پیرهن عثمان کرد."....