راه کمال

مجله همشهری سرنخ: از زمانی که ناسا، فیلم قدم گذاشتن انسان به کره ماه را بین سال های 1969 و 1973 برای میلیون ها نفر در سراسر جهان پخش کرد، تئوری های گوناگونی درباره این ماموریت غیرممکن، تصاویر و فیلم های گرفته شده از آن شکل گرفت. در این بین بسیاری مدعی شدند که این سفر دروغی بیش نبود. حتی سال 2001 شبکه خبری فاکس نیوز پس از گذشت 30 سال از ماموریت آپولو ویژه برنامه ای با عنوان «تئوری توطئه: آیا واقعا انسان در ماه قدم گذاشت؟» را پخش کرد.

در این برنامه جزییات سفر به کره ماه مورد بررسی قرار گرفت و همه افرادی که آن را تماشا کرده بودند، یقین پیدا کردند که ناسا هیچ وقت موفق نشده فضانوردان خود را به ماه بفرستد بلکه در این سفر دروغین فقط تعدادی از صحنه های ساختگی شبیه به کره ماه همراه با جلوه های ویژه که در استودیو فیلمبرداری شده بود، پخش شده است.

چرا دروغ؟

سال 1962 بود که جان اف کندی - رییس جمهور وقت آمریکا - در یک سخنرانی اعلام کرد تا پایان دهه 1960 آمریکا می تواند انسان به کره ماه بفرستد و دوباره او را به زمین برگرداند.

یک سال بعد کندی ترور شد اما هفت سال پس از این سخنرانی، اعلام شد که فضانوردی به نام «آرمسترانگ» به ماه سفر کرده است، این خبر در حالی منتشر می شد که مدت کوتاهی پس از ترور کندی، گروهی از دانشمندان برجسته آمریکایی به «لیندون جانسون» که بعد از مرگ کندی، رییس جمهور آمریکا شده بود، اعلام کردند چنین سفری حداقل تا 30 سال آینده صورت نخواهد گرفت. اکنون بیش از 40 سال از آن تاریخ گذشته و هنوز پس از اولین سفری که آمریکایی ها ادعا کردند به کره ماه داشته اند، فضانورد دیگری قدم به کره ماه نگذاشته است.

سوالی که در این بین ذهن بسیاری را به خودش مشغول کرده این است که چرا ناسا و آمریکا باید مدعی چنین سفر دروغین و غیرواقعی باشند؟

خبر سفر به کره ماه در زمان جنگ سرد منتشر شد، یعنی دقیقا دورانی که آمریکا و روسیه بر سر سلاح های هسته ای با یکدیگر رقابت داشتند و هر یک سعی می کرد برتری تکنولوژیکی خود را به دیگری ثابت کند. از طرفی چنین سفر فضایی برای آمریکا بسیار پرهزینه بود و در آن زمان بودجه مورد نیاز برای تکمیل این پروژه باارزش در اختیار ناسا قرار نداشت؛ برای همین نظریه پردازان معتقدند که یک سفر دروغین و ساختگی، هزاران بار ارزان تر از یک ماموریت واقعی برای آمریکاتمام می شد تا به این وسیله به روسیه ثابت کند از نظر فناوری چندین قدم از او جلوتر است.

ستاره ها کجا هستند؟

یکی از مواردی که منتقدان سفر به ماه به آن استناد می کنند، تصاویر مربوط به کره ماه است. در عکس های کره ماه، حتی یک ستاره هم در آسمان دیده نمی شود و آسمانی که پشت آرمسترانگ دیده می شود بیشتر شبیه یک فضای توخالی سیاه رنگ و وسیع به نظر می رسد.

از آنجا که ماه فاقد جو است آیا نباید میلیون ها ستاره در عکس ها بدرخشند؟ آیا اگر فرود آرمسترانک در ماه، داخل استودیو صورت گرفته باشد، عکاس فراموش نکرده که باید نور ستاره های پشت سر را هم روشن کند؟

البته معتقدن به سفر آمریکایی ها به کره ماه در این باره می گویند که شدت تابش نور وخورشید به سطح کره ماه آنقدر شدید است که هیچ دوربینی قادر به گرفتن آنچه در دوردست قرار دارد نیست. این نور شدید باعث می شود حتی تلألو ستاره های آسمان به هیچ عنوان در عکس نیفتد. حتی اگر یک انسانی معمولی نیز روی سطح کره اه بایستد و عکس بیندازد حتا می بایست دکمه تصویربرداری از منظره را خاموش ندتا بلکه نورهای اطراف را بتواند ببیند، دقیقا به همین علت است که در شهرهای بزرگ وقتی شب هنگام چراغ های برق روشن می شود، تماشای ستاره ها در آسمان مشکل تر می شود. بنابراین تنها راه تماشای ستاره ها در کره ماه، رفتن به قسمت تاریک آن است.

عکس های ادیت شده

دوربین هایی که فضانوردان در هنگام ماموریت شان در دست گرفته بودند شامل چندین نقطه «+» شکل برای اندازه گیری محیط بود. در این دوربین ها علامت مثبت، محل قرارگیری اشیای مختلف را در صحنه نشان می دهد. در بعضی از عکس ها، این علامت در پشت اشیا افتاده است و این نشان می دهد که عکس ها بعد از گرفته شدن، ادیت شده اند. نکته عجیب در این است که چرا برای یک مکان ناشناخته از چنین دوربین های علامت داری استفاده کرده اند.

پشت صحنه یکسان

در دو عکس متفاوت از ماموریت آپولو 15 تصویر زمینه ها کاملا یکسان است و کوچکترین تفاوتی با هم ندارند. این در حالی است که در گزارش رسمی ناسا اعلام شده که عکس ها با چندین کیلومتر فاصله از یکدیگر گرفته شده اند.

منتقدان می گویند که برای گرفتن این عکس ها از تصویر زمینه یکسان در استودیو استفاده شده است اما در فیلمبرداری ویدئویی صحنه های متفاوتی به کار برده شده است.

ناسا اینطور توضیح می دهد که چون ماه از زمین کوچکتر است، افق به چشم انسان بسیار نزدیکتر دیده می شود، به همین علت است که دو تپه واقع در عکس با وجود اینکه چندین کیلومتر از هم فاصله دارند اما باز هم نزدیک هم و یکسان دیده می شوند.

صخره ای با حرف سی

یکی از جنجالی ترین عکس هایی که از کره ماه گرفته شده مربوط به تخته سنگی می شود که روی زمین افتاده و روی آن حرف انگلیسی سی دیده می شود. این حرف آنقدر واضح و روشن دیده می شود که به هیچ عنوان نمی توان آن را به فرسایش طبیعی نسبت داد. گفته می شود که این تخته سنگ توسط اعضای گروه فیلمبرداری تهیه شده و طراح صحنه آن را از قسمت اشتباه که علامتگذاری شده چیده است.

ناسا برای رد این نظریه اعلام کرد فردی که این عکس را ظاهر کرده برای شوخی این حرف را به عکس اضافه کرده یا شاید یک تار مو باشد که هنگام ظاهر شدن باقیمانده است.

سایه هایی با اندازه های متفاوت

بعضی ها ادعا می کنند که سایه فضانوردها در بعضی از نقاط کره ماه از نظر اندازه با یکدیگر متفاوت است حتی اگر بسیار نزدیک به هم ایستاده باشند. برای همین ادعا می شود سیستم نورپردازی روی صحنه به طور صحیح صورت نگرفته و برای همین سایه ها بلند و کوتاه شده اند.

دانشمندان در دفاع از سفر به ماه می گویند که این تصاویر در محیطی پر از تپه های بلند و کوتاه گرفته شده و همین مسئله باعث می شود تا سایه ها به شکل های متفاوتی ظاهر شوند و در نتیجه نحوه قرار گرفتن فرد روی سطح ماه در ایجاد سایه هیچ تاثیری نداشته باشد. آنها می گویند اگر روی تپه پوشیده از برف نیز عکسبرداری شود دقیقا همین اتفاق خواهد افتاد.

پرچمی در باد

شکاکان سفر به ماه می گویند که وقتی آرمسترانگ و همراهش «آلدرین»، پرچم آمریکا را بر سطح کره ماه فرو کردند، انگار که بادی در حال وزیدن باشد پرچم را تکان می داد. این در حالی است که چون در ماه اتمسفر وجود ندارد، بنابراین هیچگونه بادی نمی وزد، پس چگونه ممکن است پرچم تکان بخورد؟

توضیحات مختلفی در این باره ارائه شده است. ناسا ادعا می کند که پرچم تا رسیدن به کره ماه در یک محفظه لوله ای شکل قرار داشته و موجی که روی پرچم ایجاد شده به خاطر لوله کردن پارچه است و وقتی آن را باز کردند هنوز پارچه شکل خود را حفظ کرده و برای همین به نظر می رسد که به آن باد وزیده است. در نظریه دیگری آورده شده که چون فضانوردها میله آلومینیومی پرچم را لمس کردند پارچه نسبت به نیروی ایجاد شده واکنش نشان داده و جمع شده است.

فیلم آهسته

خیلی ها می گویند برای اینکه ناسا میزان جاذبه بسیار اندک را در سطح ماه نشان دهد پس از فیلمبرداری از فضانوردها در یک استودیوی پیشرفته، تا جایی که امکان داشته، سرعت فیلم را آهسته کرده اند تا اینطور نشان دهند که فضانوردان در هوا شناور هستند. حتی در این رابطه، منتقدان فیلمی مشابه تهیه کردند تا با آهسته  کردن آن نظریه خود را به اثبات برسانند.

دانشمندان این نظریه را به علت پراکنده شدن گرد و غبار در اطراف فضانوردها در هنگام راه رفتن کاملا رد می کنند. آنها اینطور توضیح می دهند که اگر این فیلم ها در زمین گرفته شده بود غبار ایجاد شده به دلیل قرار گرفتن در جو می بایست به شکل ابر درمی آمد اما در فیلم گرد و خاکی که به هوا بلند می شود، بدون اینکه متراکم شود دوباره روی سطح ماه می نشیند. اگر این فیلم در استودیو گرفته می شد، می بایست فضای استودیو را کاملا از هوا خالی می کردند تا خلا ایجاد شود، کاری که حتی امروزه نیز با توجه به پیشرفت تکنولوژی بسیار دشوار است.

فقدان حفره

سوالی که در رابطه با سفر به کره ماه ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده این است که آیا فضانوردها واقعا روی سطح ماه فرود آمدند؟ علت پیدایش چنین سوالی این است که وقتی فضاپیما روی سطح ماه فرود می آید هیچگونه انفجار دهانه ای صورت نمی گیرد. یعنی در سطح ماه در اثر نشستن فضاپیما هیچ حفره ای ایجاد نمی شود.

ناسا این پدیده را اینطور توضیح می دهد که سطح ماه پوشیده از سنگ های سفت و سخت است و انفجار دهانه ای به سختی صورت می گیرد، مثل اینکه هواپیمایی در باندی از جنس بتن فرود آید.

چندین منبع نوری

در کره ماه فقط یک منبع نوری بسیار قوی وجوددارد و آن خورشید است، بنابراین اگر خورشید به اشیای روی سطح ماه بتابد، سایه ها باید موازی باشند اما در سفر فضایی، به هیچ عنوان سایه های موازی هم دیده نمی شود. فیلم ها و عکس ها نشان می دهد که سایه ها در زوایای مختلف روی سطح ماه می افتند. شکاکان سفر به ماه معتقدند که همین موضوع ثابت می کند چندین منبع نوری در صحنه وجود دارد و عکس فرود درماه در فضای استودیو گرفته شده است.

ناسا علت وقوع چنین چیزی را سطح ناصاف ماه بیان کرده است و می گوید که چون سطح ماه ناهموار است و پستی و بلندی های بسیار دارد، موجب شده تا سایه ها موازی هم نباشد. این توضیح نیز توسط بسیاری رد شده است و گفته می شود که چگونه تپه ها می توانند در ناموازی کردن سایه ها تاثیر داشته باشند؟

کمربند رادیویی وان آلن

برای اینکه فضانوردها به کره ماه برسند می بایست از مسیری به نام «کمربند رادیویی وان آلن» عبور کنند. این کمربند در میدان مغناطیسی زمین قرار دارد و همیشه در یک مسیر واقع شده است. در ماموریت آپولو، برای اولین بار انسان از این کمربند عبور کرد.

در نقد این ادعا آورده شده که تشعشعات رادیواکتیویته چنانچه با فضانوردان برخورد کند آنها را به شدت می سوزاند حتی اگر سفینه فضایی آنها از چندین لایه آلومینیوم ساخته شده باشد باز هم نمی توانسته اند از تاثیر بسیار قوی کمربند در امان باشند.

ناسا در این باره روی زمان بسیار اندک تاکید می کند و می گوید که فضانوردها در فاصله بسیار اندکی از این کمربند عبور کردند و بنابراین میزان بسیار کمی اشعه با آنها برخورد کرده است.

اشیای ناشناخته

وقتی عکس های گرفته شده از سفر به ماه منتشر شد چشم های تیزبین منتقدان خیلی زود به سمت اشیای عجیب و غریبی جذب شد که در قاب شیشه ای کلاه فضانوردها دیده می شد. در عکس ها به نظر می رسد که اشیا به وسیله یک طناب یا سیم آویزان شده اند و از نظر خیلی ها لوازمی است که در استودیو قرار دارد و به دلیل زاویه قرار گرفتن فضانوردها، در قاب کلاه آنها دیده می شود.

در توجیه این موضوع ناسا اعلام کرده است که کیفیت پایین عکس باعث دیده شدن چنین اشیایی شده است و این در حالی است که هنوز هم آویزان ماندن چندین شیء بی مصرف با ابهام روبرو است.