راه کمال

هفته‌نامه پزشکی لنست (The Lancet) چاپ انگلیس یک پژوهش گسترده منتشر کرد که در آن نشان می‌دهد ایران جزو کشورهایی است که از بالاترین میزان امید به زندگی برخوردار هست. تحقیق جامعی در مورد میانگین طول عمر و دلایل مرگ و میر جهانیان صورت گرفته و ایران جزو اندک کشورهایی است که در قیاس با سال 1990 بالاترین افزایش امید به زندگی را داشته است.

پایگاه اینترنتی رادیو زمانه با انتشار این خبر نوشت: اغلب آدم‌ها آرزوی عمری طولانی را دارند، برای همین، نتیجه آخرین پژوهش مربوط به بررسی جهانی بیماری‌ها «Global Burden of Disease» می‌تواند برای بسیاری خبری خوشحال‌کننده باشد. براساس گزارش GBD امید به زندگی مردم جهان به طور متوسط شش سال و دو ماه افزایش یافته و از 65 سال و سه ماه به 71 سال و پنج ماه رسیده است، داده‌های این تحقیق در میانه دسامبر 2014 منتشر شد. میانگین امید به زندگی در جهان در 23 سال گذشته، همواره در مورد زنان بیشتر از مردان بوده که به ترتیب 6 سال و نیم و پنج سال و هشت ماه است. امید زندگی یک شاخص آماری است که میانگین طول عمر در یک جامعه یا انتظار جمعیت هر کشور از افزایش طول عمر را نشان می‌دهد. هر چه شاخص‌های بهداشتی و همچنین درمانی بهبود یابد، امید زندگی افزایش می‌یابد و از این رو این شاخص یکی از شاخص‌های سنجش پیشرفت و عقب‌ماندگی کشورهاست.

طبق آمار سازمان بهداشت جهانی میزان عمر متوسط در ایران 73 سال و پنج ماه تخمین زده می‌شود، بنابراین جایگاه ایران در بین 193 کشور جهان 106 و بالاتر از حد متوسط جهانی است. اما آمار کاهش امید به زندگی به مردم جنوب آفریقا تعلق دارد. تنها در این منطقه از جهان است که امید زندگی به میزان پنج سال و یک ماه کاهش یافته و دلیل این امر، چیزی جز ترکیب «ایدز» و «سل» نیست. در میان کودکان زیر پنج سال کشورهای فقیر، عفونت‌های تنفسی، اسهال و مالاریا از عوامل مرگ زودرس هستند. البته هر سال دو میلیون کودک از یک ماهه تا پنج ساله در جهان می‌میرند.

 

این گزارش می‌افزاید: افزایش امید به زندگی در کشورهای مختلف بسیار ناموزون است، به عنوان مثال در اروپای شرقی میزان افزایش یک سال و هفت ماه بوده که در مقایسه با افزایش پنج سال و نیمی در اروپای مرکزی ناچیز به نظر می‌رسد، اما تغییر غیرمنتظره مربوط به آمریکای شمالی است که تنها سه سال و نیم افزایش نشان می‌دهد. در این پژوهش، اطلاعات مربوط به 188 کشور و 240 مورد متفاوت مرگ و میر جمع‌آوری و ارزیابی شده‌اند.

افزایش امید به زندگی در عین حال پیشرفت بیماری‌های خاص مانند سرطان کبد مربوط به هپاتیت C، مصرف داروهای مخدر، اختلالات ریتم قلب یا دیابت را در سایه قرار می‌دهد. این پژوهش نشان می‌دهد که برخی از بیماری‌های مزمن مهم مورد غفلت قرار گرفته و در حال افزایش‌اند؛ به‌ویژه مشکلات سلامت در پیوند با مواد مخدر، سیروز کبد، دیابت و نارسایی مزمن کلیه از مهم‌ترین آنها است.

 

این گزارش خاطر نشان می‌کند: 10 عامل مرگ و میر در ایران به قرار زیر هستند؛ بیماری ایسکمیک قلب، عوارض زایمان زودرس، بیماری‌های مادرزادی، تصادف رانندگی، سکته مغزی، عفونت ریوی، سایر بیماری‌های قلبی عروقی، بیماری قلبی ناشی از فشار خون بالا، بیماری مزمن انسداد ریه، آسیب‌رسانی به خویش (خودکشی، اعتیاد ...) این عوامل بر داده‌های دانشگاه‌های «علوم پزشکی ایران» و موسسات و مراکز بهداشتی و درمانی استان‌های مختلف استوار شده‌اند. مراکز و سازمان‌های مختلفی در اعلام رده‌بندی شاخص امید زندگی مشارکت دارند که سازمان ملل متحد و سازمان بهداشت جهانی برخی از آنها هستند. پژوهش «GBD» یا Global  Burden of Disease  برای اولین‌بار در سال 1992 توسط دانشگاه «هاروارد»، سازمان بهداشت جهانی و بانک جهانی انجام گرفت.