راه کمال

 برترین ها: امروز 16 آذر برابر با 7 دسامبر تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

539 پیش از میلاد - روزی که کوروش وصیت کرد گور او در پاسارگاد باشد

کوروش بزرگ بنیادگذار ایران هفتم دسامبر سال 539 پیش از میلاد ضمن دیدار از معبد اصلی شهر بابل و ادای احترام نسبت به آن (به نشانه احترام به فرهنگ و مذهب اقوام دیگر، و برپایه اعلامیه خود معروف به نخستین اعلامیه حقوق بشر که در نوامبر 539 پیش از میلاد صادر شده و متن آن باقی مانده است)، در همین جا خطاب به همراهانش اعلام داشت که در هرجای دنیا که بمیرد باید جسد اورا به پاسارگادِ پارس منتقل و در آنجا دفن کنند. این بیان کوروش در تاریخ تحت عنوان «وصیت کوروش» ضبط شده است. کوروش با این که زرتشتی بود پیش از صدور اعلامیه نوامبر سال 539 پیش از میلاد هم، به ادیان دیگر که پیروان داشتند و نزد آنان مقدس بودند احترام می گذارد.

مقبره کوروش در پاسارگاد

وی در همین روز «زروبابل» را به ریاست بیش از چهل هزار یهودی که آنان را از اسارت بابلی ها آزاد کرده بود برگماشت تا به دیارِ ِشان ازجمله اورشلیم (اورشلایم) بازگرداند و به حد کافی سرباز ِ محافظ و پول در اختیار گذارد تا اورشلیم و معابد ویران شده یهودیان را بازسازی کنند. بسیاری از این یهودیان از پنجاه سال پیش از آن در اسارت دولت بابل بودند. یهودیان آزاد شده، سال 538 پیش از میلاد به دیار خود رسیدند. کوروش 29 اکتبر سال 539 پیش از میلاد اعلام داشته بود که ماموریت او برای آزاد کردن آسیای غربی و الحاق این مناطق به جامعه مشترک المنافع ایران پایان یافته است و باید نوروز را در پارس باشد. کوروش پس از تصرف بابل، دستور نوسازی بندر صیدا (واقع در لبنان فعلی) را که به دست بخت النصر امپراتور بابل ویران شده بود به هزینه ایران صادر کرد.

1804 - آزمایش موفقیت ‏آمیز اولین لوکوموتیو جهان در انگلستان

اولین راه‏آهن جهان در انگلستان ساخته شد که در آن وسائط نقلیه را به کمک اسب می‏کشیدند. مبتکر این عمل ریچارد تروی تیک، یک مهندس معدن انگلیسی بود که تجاربی را در زمینه ساخت وسایل نقلیه جاده‏ای بخاری داشت و او برای نخستین بار، موتوری بخاری را برای کشاندن وسائط نقلیه به کار گرفت. در روز هفتم دسامبر 1804م، این موتور توانست باری به وزن 20 تن را به فاصله 16 کیلومتر حمل کند. با وجود پیش‏بینی بدبینان که می‏گفتند چرخ‏ها روی ریل آهنی بند نخواهد شد، این آزمایش موفقیت‏آمیز بود. تروی تیک پس از چندی به این نتیجه رسید که راه‏آهن مزبور را برای حمل مسافر هم می‏توان به کار برد. از این رو در سال 1808م راه آهن کوچکی در شهر لندن درست کرد. وی هر مسافر را با گرفتن مبلغی در مسیری دایره‏ای شکل سوار قطار می‏کرد ولی با شکستن یکی از چرخ‏ها، تروی تیک برنامه را کنار گذاشت و دیگران کار او را به نحو پیشرفته‏تری ادامه دادند.

اولین لوکوموتیو جهان

1889 - آغاز به کار نخستین اتومبیل به شکل امروزی توسط "بنز"

در هفتم دسامبر 1889م اولین اتومبیل جهان به شکل امروزی که به آن گردونه خودکار می‏گفتند توسط یک دانشمند و صنعت‏گر آلمانی به نام کارْلْ فردرْیک بِنْزْ ساخته شد. سوخت این اتومبیل از بنزین یا الکل تأمین می‏شد. و با سرعتی در حدود 12 کیلومتر در ساعت حرکت می‏کرد. اتوبوس‏های امروزه، شکل تکامل یافته این نوع اتومبیل است. کارل بنز سرانجام در سال 1929 درگذشت.

کارل بنز سوار بر خودرو اش

1941 - شبیخون ژاپنی ها به «پرل هابر»

بامداد هفتم دسامبر سال 1941 [و هشتم دسامبر به وقت ژاپن] نیروی دریایی امپراتوری ژاپن به پایگاه ناوگان آمریکا در اقیانوس آرام ــ پرل هاربر Pearl Harbor ــ واقع در مجمع الجزایر هاوایی شبیخون زد. در این حمله چهار نبردناو (Battleship) ، دو ناوشکن (Destroyer) و یک کشتی نظامی دیگر غرق و 4 نبردناو، 3 رزمناو (Cruiser)، یک ناوشکن، 4 کشتی نظامی دیگر آسیب دیدند، 188 هواپیمای نظامی منهدم و به 155 هواپیمای دیگر آسیب رسید، دو هزار و 403 نظامی ـ غیرنظامی آمریکایی کشته و یکهزار و 247 آمریکایی دیگر مجروح شدند. دو ناو سنگین آمریکایی آریزونا و اکلاهما از جمله کشتی هایی بودند که غرق شدند. تلفات ژاپنی ها از دست دادن 4 زیر دریایی میدجت (Midget = بسیار کوچک)، 29 هواپیما و 64 کشته (خلبانان و بمب اندازان این هواپیماها) بود.

پرل هابر در آتش ژاپنی ها

1877 - توماس ادیسون گرامافونی را که ساخته بود و نخستین «جعبه ساز» جهان بود به معرض تماشا گذارد.

توماس ادیسون

1894 -  «فردیناند دو لسپس Ferdinand M. de Lesseps» سازنده آبراه (کانال) سوئز در 89 سالگی درگذشت.

Ferdinand M. de Lesseps

1917 - دولت آمریکا که پای به جنگ جهانی اول گذارده بود در این روز به امپراتوری اتریش اعلان جنگ داد. 24 سال بعد در هشتم دسامبر، دولت آمریکا به ژاپن و سپس آلمان و ایتالیا اعلان جنگ داد و وارد جنگ جهانی دوم شد. «تاریخ» نشان داده است که جنگهای آمریکا پس از محاسبات دقیق آغاز شده است. آمریکا تنها در جنگ ویتنام موفقیت نداشت.

1925 - مجلس موسسان ایران برای اصلاح قانون اساسی (برکناری قاجاریه و برقراری پهلوی) در تهران کار خود را آغاز کرد.

1941 - تصرف "ایسلند" توسط امریکا در جنگ جهانی دوم

کشور ایسلند از اواخر قرن نهم به عنوان محل سکونت برخی از مهاجران اروپایى برگزیده شد و از نیمه قرن دهم میلادی به مدت بیش از 330 سال از دولتی مستقل برخوردار بود. اما در سال 1263م بر اساس قراردادی که به "معاهده کهن" معروف شد به عنوان بخشی از نروژ تلقی گردید. در سال 1381م نروژ و ایسلند به تصرف دانمارک درآمدند و این وضعیت برای ایسلند تا نیمه قرن بیستم ادامه داشت. پس از شروع جنگ جهانی دوم و اشغال دانمارک توسط آلمان، ارتش انگلستان نیز با توجه به موقعیت استراتژیک ایسلند در جریان جنگْ به تصرف آن مبادرت ورزید. اما در 7 دسامبر 1941 کنترل نظامی ایسلند به امریکا واگذار گردید. در 17 ژوئن 1944، ایسلند با لغو یک جانبه قرارداد 1918م به استقلال دست یافت. بر اساس قرارداد 1918 امور دفاعی و سیاست خارجی ایسلند در اختیار دانمارک قرار داشت.

1945 -  اولین اجاق مایکرو ویو ساخته شد.

1948 -  مهندس مهدی بازرگان رئیس دانشکده فنی دانشگاه تهران شد. رئیس دانشگاه دکتر علی اکبر سیاسی و نخست وزیر وقت ساعد مراغه بود.

مهندس مهدی بازرگان

1982 -  برای نخستین بار در تکزاس آمریکا برای اعدام مجرم از تزریق مواد سمی = Lethal Injection استفاده شد. نخستین فردی که به این طریق اعدام شد چارلز بروک Charles Brook نام داشت.

Charles Brook

1988 - زمین‌لرزه‌ای به مقیاس 6?9 ریشتر در شمال ارمنستان شوروی سابق، موجب کشته‌شدن حدود 25000 تن شد.

1332 ش - کشتار دانشجویان معترض به حضور آمریکائیان در دانشگاه تهران

بعد از کودتای 28 مرداد 1332، رژیم شاه که توانسته بود با کمک اربابان بر اریکه قدرت بازگردد، درصدد برآمد تا پایه‏های حکومت خود را تثبیت کند، اما غافل از این که مردم در اولین فرصت، خشم و انزجار خویش را نشان خواهند داد. سه ماه و نیم بعد، نیکسون، معاون رییس جمهور آمریکا، راهی ایران گردید تا نتیجه سرمایه گذاری 21 میلیون دلاری سازمان جاسوسی سیا را که در راه کودتا و سرنگونی دولت مصدق هزینه کرده بود، از نزدیک مشاهده کند. در اعتراض به این سفر، دانشجویان دانشگاه‏های تهران، تظاهرات پرشوری علیه رژیمِ کودتا برپا کردند که این اعتراضات در روز پانزدهم آذر، به خارج از دانشگاه کشیده شد. صبح روز 16 آذر 1332، گارد شاهنشاهی برای اولین بار وارد صحن دانشگاه شد تا فریاد مخالفان را در گلو خفه کند. به دنبال آن، تعدادی از مأموران نیروی ویژه گارد شاهنشاهی رژیم پهلوی، سه نفر از دانشجویان معترض به نام‏های: مصطفی بزرگ‌‏نیا، احمد قندچی و مهدی شریعت رضوی را به شهادت رساندند. رژیم، در روز بعد بدون توجه به این جنایت خود، دکترای افتخاری حقوق را در این دانشگاه به نیکسون اعطا کرد. از آن تاریخ، به ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، این روز به عنوان روز دانشجو نام گرفته است.

صطفی بزرگ‌‏نیا، احمد قندچی و مهدی شریعت رضوی

1353 ش - مرکز آمار ایران اعلام کرد جمعیت تهران از مرز چهار میلیون نفر گذشت.

1384 ش - درگذشت منوچهر نوذری ، بازیگر رادیو و تلویزیون

منوچهر نوذَری (1315 قزوین- 16 آذر 1384 تهران) بازیگر تئاتر، سینما، رادیو و تلویزیون ایران و از پیشگامان هنر دوبله بود. وی بیش از نیم‌قرن در این حیطه‌ها به فعالیت پرداخت. پدرش حسابدار و نقاش قالی و اهل کاشان بود. او فعالیت هنری خود را در سال 1332 آغاز کرد و از اولین گویندگان تاریخ دوبله در ایران بود. نوذری، روز چهارشنبه 16 آذر ماه 1384 به علت بیماری ریوی و عفونت کلیوی در بیمارستان مدرس تهران درگذشت. در روزهای پایانی زندگی این هنرمند در بیمارستان اینگونه از او نقل شده: « من اولین کسی بودم که در تلویزیون ایران مقابل دوربین رفتم و گفتم نام جعبه‌ای که تصویر من را در آن می‌بینید تلویزیون است‌. » وی معمولاً این شعر را در پایان برنامه‌های صبح جمعه با شما می‌خواند و بر روی سنگ آرامگاهش نیز همین شعر نقش بسته است: ز حق توفیق خدمت خواستم دل گفت پنهانی چه توفیقی از این بهتر که خلقی را بخندانی

منوچهر نوذری

مناسبت ها

روز جهانی هواپیمایی غیرنظامی
روز دانشجو در ایران

زادروزها:

    1202 - لئوپولد کرونکر، ریاضی‌دان و منطق‌دان آلمانی.
    1328 - تام ویتس، خواننده، آهنگ‌ساز و بازیگر آمریکایی.
    1317 - هوشنگ ظریف، نوازنده تار
    983 - عبدالرحمان صوفی، ستاره شناس ایرانی (درگذشت 986 م.).
    1598 - جیان لورنزو برنینی، هنرمند ایتالیایی (درگذشت 1680).
    1810 - تئودور شوان زیست‌شناس آلمانی.

هوشنگ ظریف

    1823 - لئوپولد کرونکر ریاضی‌دان و منطق‌دان آلمانی.
    1862 - پل آدام شاعر و نمایش‌نامه نویس قرن نوزدهم میلادی اهل فرانسه.
    1873 - ویلا کاتر نویسنده زن آمریکایی برنده جایزه پولیتزر برای داستان.
    1905 - جرارد کویپر ستاره‌شناس هلندی آمریکایی که کمربند کویپر به نام وی است.
    1915 - ایلای والاک بازیگر آمریکایی سینما، تلویزیون و تئاتر.
    1928 - نوآم چامسکی زبان‌شناس، فیلسوف آنارشیست و نظریه‌پرداز آمریکایی.
    1932 - الن برستین بازیگر اهل آمریکا.

پل آدام

    1937 - تد کاکران سناتور ایالت میسیسیپی در سنای ایالات متحده آمریکا.
    1949 - تام ویتس خواننده، آهنگ‌ساز و بازیگر آمریکایی.
    1952 - سوزان کولینز سناتور ایالت ایالت مین در سنای ایالات متحده آمریکا.
    1954 - مری فالین فرماندار کنونی ایالت اکلاهما از حزب جمهوری‌خواه ایالات متحده آمریکا.
    1956 - لری برد بسکتبالیست مشهور.
    1973 - دیمین رایس خواننده و ترانه سرا ایرلندی.
    1979 - سارا باریلز خواننده، ترانه سرا و پیانیست آمریکایی.
    1979 - جنیفر کارپنتر بازیگر آمریکایی.
    1980 - جان تری بازیکن فوتبال اهل انگلستان.
    1985 - دین امبروز کشتی گیر حرفه‌ای آمریکایی.

جان تری

    1988 - نیتن آدریان ورزشکار مرد رشته? شنا اهل کشور ایالات متحده آمریکا.
    1988 - امیلی براونینگ بازیگر، خواننده و مدل استرالیایی.
    1988 - هیلی ویلیامز خواننده راک ترانه سرا، نوازنده، نامزد جایزه‌ی گرمی اهل امریکا.
    1989 - نیکولاس هولت بازیگر انگلیسی.

مرگ‌ها:

    1332 - مهدی شریعت‌رضوی دانشجوی دانشکده‌ی فنی دانشگاه تهران
    1332 - احمد قندچی دانشجوی دانشکده‌ی فنی دانشگاه تهران
    1332 - مصطفی بزرگ‌نیا دانشجوی دانشکده‌ی فنی دانشگاه تهران
    1369 - رینالدو آرناس (به اسپانیایی: Reinaldo Arenas)، نمایش‌نامه‌نویس، نویسنده و شاعر کوبایی.
    1372 - جواد معروفی، آهنگساز، پیانیست و رهبر ارکستر ایرانی.
    1384 - منوچهر نوذری، بازیگر و دوبلور ایرانی
    43 پیش از میلاد - سیسرون، سیاست‌مدار و نویسنده? رومی (تولد 106 قبل از میلاد).
    283 - اوتوکین یکی از پاپ‌های کلیسای کاتولیک رم.
    983 _ اتو دوم، سومین پادشاه از دودمان اتنی و پسر اتوی بزرگ.

جواد معروفی

    1254 - اینوسنت چهارم یکی از پاپ‌های کلیسای کاتولیک رم.
    1815 - میشل نی سرباز و ژنرالی فرانسوی و فرماندهی نظامی در جنگ‌های انقلاب فرانسه و جنگ‌های ناپلئونی.
    1817 - ویلیام بلای دریاسالار بریتانیایی.
    1906 - الی دوکامن فعال صلح، و به‌همراه چارلز آلبرت گوبات، برنده جایزه صلح نوبل سال 1902 می‌باشد.
    1947 - تریستان برنار رمان‌نویس و نمایش‌نامه نویس قرن نوزدهم میلادی اهل فرانسه.
    1970 - روب گلدبرگ کارتونیست (کاریکاتوریست) امریکایی.
    1975 - تورنتون وایلدر داستان‌سرا و نمایشنامه‌نویس برجسته? آمریکایی.
    1990 - رینالدو آرناس (به اسپانیایی: Reinaldo Arenas) ‏ (1943 - 1990) نمایش‌نامه‌نویس، نویسنده و شاعر کوبایی.
    1993 - ولفگانگ پل فیزیکدان آلمانی. در سال 1989 برای پیشنهاد روشی به منظور به دام اندازی اتم‌های منفرد جایزه? نوبل فیزیک به او و هانس جرج دهملت و نورمن فاستر رمزی اهدا شد.
    2012 - دنیس هوف بازیکن فوتبال اهل بلژیک.

ولفگانگ پل

*****
منابع:

-پایگاه نوشیروان کیهانی زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون